Yürüyüş Bilgisi ve Tekniği

YÜRÜYÜŞ BİLGİSİ VE TEKNİĞİ (Yürüyüş öğeleri) Lider, Artçı, Mola Yeri Seçimi, Yürüyüş Süresi, Ekip Oluşumu:

Doğada insanların herhangi bir ulaşım aracı kullanmaksızın hareket halinde olmalarına yürüyüş diyoruz. İnsanlar tek başlarına da yürürler. Ama biz burada bir ekibin, bir grubun belli kurallar ve disiplin içinde yürümelerinden bahsediyoruz. İnsanlar yürürken bir düzen içinde olacaklar. Çünkü onları doğada bekleyen belli başlı riskler var. Tüm bu riskleri azaltmak ve hatta yok etmek için organize bir hareket, yani yürüyüş yapmamız gerekir. Peki bu nasıl olacak? Bu işi bilen bir lider olacak. Liderin bir artçısı olacak. Liderin bir ekibi olacak. Bu ekibi doğada yürütürken liderin belli bir donanımı, bilgisi, becerisi olacak. Bu yürüyüşün bir planı olacak. Yürüyüş nereden başlayacak, nerede son bulacak, nerelerde mola verilecek, bir kaza durumunda kim bu kazaya müdahale edecek, ekibin kaybolması durumunda neler yapılacak? Tüm bunlar önceden planlanacak. Doğada yapılan  yürüyüşte uyulacak  kurallardan en önemlisi ekip düzeninin sağlanmasıdır. Bu düzene göre ekip gerektiğinde TEK sıra olarak yürümelidir. Ekibin lideri en önde olur. Ekip lideri adı verilen bu kişinin görevi yürüyüş rotasını seçmek, yürüyüş temposunu ayarlamak, molaların sıklığını ve uzunluğunu düzenlemek ve yürüyüş sırasında alınması gereken önemli kararları almaktır. Son kararı verme yetkisi her zaman ekip liderinindir. Liderin hemen arkasında ekibin en  yavaş elemanı yer alır. Ekip liderinin yürüyüş rotasını ve temposunu bu elemana göre ayarlaması böylece daha kolaylaşır. Ekibin en arkasında ise artçı adı verilen en tecrübeli ikinci kişi yer alır. Artçının görevi ise ekipte belirebilecek herhangi bir kopmayı ya da düzensizliği ekip başına iletmek ya da mümkünse bunu gidermektir. Ekibin tek sıra halinde ve bir düzen içinde yürümesi ekip içi birlikteliği, temponun daha iyi ayarlanabilmesini ve bu şekilde vücut enerjisinin düzenli kullanılarak daha uzun yürüyüşler yapılabilmesini sağlar. Bunun dışında, tehlike yaratabilecek doğa koşullarında ekip basının tüm ekip adına düşünerek rotayı belirlemesi
  Ekip içinde haberleşme, gelişigüzel bağırarak değil, söylenecek şeyi herkesin bir önündekine ya da bir arkasındakine söylemesiyle gerçekleştirilir. Bu, özellikle taş düşebilecek, tehlikeli, dar kulvarlardan geçerken yararlı olur. Bağırmadan gerçekleştirilen haberleşme sayesinde, bir ses yankılanmasından bile etkilenebilecek, bağları zayıf taşların düşmesi engellenir.
  Yürüyüş sırasında herkesin sırtında küçük bir sırt çantası bulunmalıdır. Tek omuzda taşınan çantalar yürüyüş sırasında sallanacakları için dengeyi bozarlar. Sırt çantasının içinde yürüyüşün uzunluğuna göre en az bir litre su, hava koşullarına göre bere, eldiven, yağmurluk ve çeşitli giyecekler, ilk yardım çantası gibi malzemeler bulunmalıdır. Herkes bir yürüyüş sırasında ihtiyacı olabileceğini düşündüğü malzemeleri yanında taşımak zorundadır. 
  Bir doğa yürüyüşü sırasında seçilecek giyecekler yünlü ya da yün-sentetik karışımı olmalıdır. Pamuklu giyecekleri kullanmamakta yarar vardır. Bunun nedeni pamuklu giyeceklerin çabuk ıslanması ve ıslandığında geç kurumasıdır. Yünlü giyecekler giyildiğinde bu tip sorunlarla karşılaşılmaz. Çok kalın ve az kat giymek yerine, ince ve çok kat giyilmelidir. Böylece terlendiği zaman soyunup, üşündüğü zaman giyinilerek belli bir vücut sıcaklığı korunmaya çalışılır. Doğada ne üşümek ne de terlemek iyidir. Ayrıca seçilen giyeceklerin düğmeli ya da fermuarlı olmasına dikkat edilmelidir. İnsan, vücut sıcaklığının %70'ini başından kaybeder. Bu nedenle, gerektiğinde bere giymeyi de ihmal etmemelidir. Kot pantolon yerine kadife ya da yünlü pantolonlar tercih edilmelidir. Kot pantolon vücudu soğuk tutar ve ıslandığında kurumaz. Ayakkabı olarak da postal ya da bot türü ayakkabılar giyilmelidir. Spor ayakkabı ya da su geçirebilecek herhangi boğazsız bir ayakkabı kişiyi her an zor bir durumda bırakabilir.
   Güneşli havalarda güneş çarpmasından, cilt yanıklarından ve güneş körlüğünden korunmak için şapka, güneş kremi ve güneş gözlüğü kullanmakta yarar vardır. Yürüyüş sırasında belli bir tempo yakalanmasına ve nefesin düzenlenmesine çalışılır. Yürüyüş temposu mümkün olduğunca sabit tutulmalıdır. Genelde 50 dakikalık bir yürüyüşten sonra 10 dakikalık uzun bir mola verilmelidir. Çok dik ve zorlu etaplarda yarım saatte bir, 2 dakikalık bir nefes molası da verilebilir. 10 dakikalık uzun molalarda, ekiptekiler gerekli ihtiyaçlarını karşılarlar (su içmek, besin almak, tuvalet, vb.), yorgunluklarını gidermeye çalışırlar. Bu tür molalar sırasında terin soğumaması için gerekli giyeceklerin  giyilmesi ihmal edilmemelidir. 2 dakikalık kısa molalarda ise amaç nefeslenmektir. 
  Bunun dışında gelişigüzel mola verilmemelidir çünkü devamlı durup hareket etmek kişiyi dinlendirmekten çok, fiziksel ve psikolojik konsantrasyonu bozarak daha fazla yorgunluğa neden olur. Yürüyüş sırasında gereksiz iniş-çıkışlardan kaçınmak gerekir. Rota seçimi yapılırken mümkün olduğu kadar az yükseklik kaybetmeye çalışılır. 25 dereceyi geçen eğimlerde, eğimin etkisini azaltmak için zikzak çizerek ilerlemek daha avantajlıdır. Zikzakların keskinliği eğimin dikliğine, ekibin kondisyonuna göre arttırılır ya da azaltılır. Yamaçlarda yan geçiş yapılırken ayakların zemine göre ayarlanması gerekir. Sert bir zeminde en fazla sürtünmeyi sağlayabilmek için ayak tabanlarının tümünün yere basmasına gayret  edilmelidir. Ayrıca yamaç tarafındaki ayak bir miktar yamaca döndürülerek burkulma tehlikesi azaltılır. Yürünülen zemin yumuşak ise kestirme denilen yürüyüş sekli uygulanır. Bunda, ayakların kenarları ile zeminde bir basamak oluşturularak yürünür. Özellikle dik yerlerde düşürülebilecek taşlar, arkadaki ekip elemanlarına zarar verebilir. Bu nedenle, taş düşürüldüğü takdirde arkaya "TAŞ!" diye bağırarak tehlikeyi haber vermek gerekir. Bu uyarıyı alan ekip elemanları ise taşın düşüş yönünü bir an önce anlamaya çalışarak, kendilerine çarpmasını engellemeye çalışırlar.
  Yürüyüş sırasında devamlı etrafa bakarak doğru yönde ilerlenip ilerlenilmediği kontrol edilmeli, referans ya da nirengi noktası adı verilen belirleyici noktalar gözlenmelidir. Değişik biçimli bir kaya, bozkırın ortasında bir ağaç nirengi noktası olarak seçilebilir. Böylece geri dönüş ya da kaybolma gibi durumlarda bu noktalar sayesinde doğru yol bulunabilir.

Yürüyüş sırasında enerji sağlamak için molalar sırasında çeşitli yiyecekler yenebilir. Bu yiyeceklerin karbonhidrat, özellikle de kana karışmasının çabuk olması bakımından glikoz yönünden zengin olmasına özen gösterilmelidir. Bunun yanında çeşitli mineral ve elektrolit yönünden de zengin olmalıdırlar. Kuru üzüm, kuru kayısı, fındık, çikolata gibi yiyecekler ve limonlu, şekerli içecekler bu tip besinler arasında sayılabilir. Yürüyüş sırasında terlemeyle sıvı kaybedildiği için sıvı alımına da önem verilmelidir. Özellikle kış koşullarında susuzluk hissi az olmaktadır. Böyle durumlarda dahi kişinin kendisini zorlayarak sıvı alması gerekmektedir. Doğada alkol alımının yararlı olduğu düşüncesi son derece yanlıştır. Alkol, kan dolaşımını arttırıp başta bir sıcaklık verirken, damarların genişlemesine neden olarak ısı kaybını arttırır ve daha sonra üşümeye neden olur. Bunun dışında su kaybına neden olur.
  Doğa yürüyüşleri sırasında yörenin çoban köpekleri tedirginlik yaratabilmektedir. Bu tedirginliğin yaşanmaması için mümkünse sürülerden uzak durulmalıdır. Köpeklerle karşılaşıldığı takdirde ise soğukkanlılığı yitirmemek ve kaçmaya çalışmamak gerekir. Ani hareketlerden ve özellikle de köpeğe taş atmaktan kaçınılmalıdır. Bu durumda yapılacak en iyi şey yavaşça yön değiştirip sürünün uzağından geçmektir.

Etkinliğin özelliğine ve arazinin yapısına bağlı olarak dört türlü yürüyüş TEKNİĞİ vardır.
A) Dik Çıkış
1- Yoldan Kazandırır
2- Tırmanıcıyı Yorar
B) İniş
C) Yan Geçiş
D) Zikzak ( Travers )
1- Yoldan Kaybettirir
2- Tırmanıcıyı Daha Az Yorar
  GEREKLİ MALZEMELER
  Her yürüyüşçünün mutlaka bir sırt çantası olacaktır. Kişilerin yürüyüş esnasında denge unsuru nedeniyle ve yaralanmalardan korunabilmek amacıyla elleri boş olmalıdır. Bu nedenle diğer spor çantaları düşünülemez.
  Yürüyüşçünün ayakkabısı yürüyüş sporuna uygun, ayak bileğini kavrayan, rahat, ayağını vurmayan, yürüyüşçünün ayağına alışmış ve daha önce denenmiş, kısacası sorunsuz ayakkabı olmalıdır. Kış  şartları için su geçirmez olanları tercih edilmelidir.

SIRT ÇANTASINDA BULUNMASI GEREKEN MALZEMELERDEN BAZILARI:

MATARA-TERMOS-BARDAK-İHTİYACI KARŞILAYACAK KADAR SU-BİR ÖĞÜNLÜK YEMEK-TEMEL İLKYARDIM MALZEMELERİ-KİŞİSEL İLAÇLAR-ALIN YA DA EL FENERİ-DİKİŞ MALZEMESİ-DÜDÜK.

GİYSİLER:

ŞAPKA VEYA BERE-YEDEK İÇ TERMAL GİYSİLER. YANİ TERİ DIŞARI ATAN GİYSİLER. YEDEK ÇORAP-YAĞMURLUK.     

GİYSİLERİN ÖZELLİKLERİ:
  

Yürüyüşlerde kullanılan giysiler; az yer tutan, hafif ancak sağlıklı işlev gören cinsten olmalıdır.  Yürüyüşçünün giysileri hareket yeteneğini kısıtlamayan rahat giysiler olmalıdır (Dar pantolonlar uygun  olmaz). Yürüyüşçünün üst giysileri önden açılıp kapanabilir düğmeli veya fermuarlı olmalıdır . İç çamaşır (fanila) yün veya sentetik olmalıdır. Bu malzemeler teri hemen emerek dışarı iletirler ve çabuk kururlar. Üst giysi, vücut ısısını dışarıya verebilen polar kumaşlardan yapılmış olmalıdırlar. Yürüyüşçünün çorabı mevsim koşullarına uygun, ayak ile bot arasında tampon görevi görecek nitelikte olmalıdır. Kışın yün çorap kullanılmalıdır. DOĞADA YAPTIĞIMIZ TÜM ETKİNLİKLERDE etkinliğe uygun bir ilkyardım seti taşımamız gerekmektedir.