Doğal Tırmanış Hakkında Bilgi

DOĞAL TIRMANIŞ HAKKINDA BİLGİ:

a)Tanımı: Dağcılık teknik malzemelerini kullanmadan yapılan  bir tırmanıştır.

b)Doğal tırmanış hakkında bilgi: UIAA tarafından onaylanmamasına rağmen  Dünyada ve biz de bazı sporcular tarafından yapılmaktadır. Bu tırmanışta yalnızca friction ve magnezyum tozu kullanılmaktadır.Bu tırmanışı maceracı dağcılar,veya aşırı özgüne sahip kişiler yapmaktadırlar.Tırmanış olarak boulderinge benzese de bouldering yalnızca 2-3 metre yüksekliğe kadar yapılmaktadır.Doğal tırmanışta  ise 1 ip boyundan daha fazla ilerlenebiliyor.Hatta uzun duvar tırmanışı bile yapılıyor.Bu sporda oluşabilecek kazalarda sağ kalma olanağı hemen,hemen yoktur.

c) DİK YÜKLENİŞ

Duvara dayalı bir merdivenden çıkarken yapılan hareketlere benzeyen tırmanış yöntemidir. Basamak ve tutamaklara dikey bir yüklenme yapılır.

d)Üç nokta prensibi: Vücudumuzun yapısı gereği kollarımız ayaklarımıza göre daha güçsüzdür. Yükselmeyi bacaklara vermek daha uygundur.Ellerimiz ise daha çok denge aracı olarak kullanılmalıdır.Tırmanırken, iki el ve iki ayaktan oluşan dört noktadan üç tanesi mutlaka tutamak ve basamakların üzerinde olmalıdır. Yeni bir tutamak için bir el yukarıya doğru hamle yapmışsa diğer el sağlam bir tutamakta, iki ayak ise basamaklara dayanmış olmalıdır. Ya da ayaklardan biri yeni bir basamak için kaldırılmışsa iki el tutamaklarda, diğer ayak ise basamak üzerinde olmalıdır. Yeni bir basamağa ulaştıktan sonra bu ayak yukarı çekilmelidir.

e)Tutamaklar:Tutamak kaya tırmanışında kendimizi daha yükseğe çekebilmek için ellerimizin veya parmaklarımızın tutabileceği kaya üzerindeki oluşumlardır.Tırmanış sırasında yukarıdan aşağıya doğru çekiş yapılacak şekilde tutulmalı ve kullanılmalıdır.

f)Basamaklar: basarak, ayak burunlarıyla sürtünme yaratarak, ayakları sıkıştırmak suretiyle kullanılırlar. Basamaklara parmak uçlarıyla basılmalıdır. Yeterli basma yüzeyi olsa dahi tam taban basılmamalıdır. Bu durumda vücut kayaya yaklaşacağından denge bozulacaktır.

g)Hamle:Kaya tırmanışında ilerlemek için basamak ve tutamaklardan yararlanılarak yapılan harekete hamle denir.

 Tırmanış tekniğinin kuralları şunlardır:

• Üç nokta kuralına uyulmalıdır.

• Denge korunmalıdır.

• Gövde kayadan uzakta tutulmalıdır.

• Tutamak ve basamakların sağlamlığı kontrol edilmelidir.

• Tırmanış uygun bir hızda ve ritmik olmalıdır.

• Sıçramamalıdır.

• Bacaklar çok fazla kaldırılmamalıdır.

Tutamak ve basamak bulunmayan az eğimli yerlerde bu yöntemle tırmanılabilir. Kaya yüzeyinde el ve ayaklarla maksimum temas sağlanmalıdır. Ayak tabanının tamamı ya da bir bölümü kayaya basmalıdır. Eller, duruma göre parmaklar, yukarıda ya da aşağıda olacak şekilde avuç içleriyle kayaya dayanmalıdır. Gövde kayadan uzakta

KARŞIT BASKI

Aynı anda yapılan çekme ve basma hareketleriyle kayaya yapışma ve tutunma yöntemidir. Genellikle ellerle çekme, ayaklarla baskı yapılır. Tutamakların çok sağlam olması şarttır. Karşıt baskı çok çeşitli şekillerde uygulanabilir

Ayak ve ellerle yapılan karşıt baskı

Genellikle basamakların iyi ve güvenilir olmadığı yerlerde uygulanır. Tutamaklardan tutularak ayaklar kayaya dayanır. Vücut geriye verilince ayaklar sağlam olarak duvara yapışmış olur. Etkili bir yapışma için tabanların kayaya dik basılması ve bunu yapabilmek içinse ayakların mümkün olduğu kadar yukarıda tutulması gerekir.

Ellerle yapılan karşıt baskı

İki elin çekişi ya da baskısı ile yapılır. Tutamaklar gövdenin iki yanındadır. Bu durumda gövde tutamaklara göre yanda bulunur. Biraz daha geniş yarıklarda el yarık içerisinde kamburlaştırılarak karşıt baskı uygulanır.

Parmaklarla yapılan karşıt baskı

Dar yarıklarda bu yöntem uygulanır. Başparmakla itme, kıvrılmış olan diğer parmaklarla da çekme yapılır.

Bacaklarla yapılan karşıt baskı

Keskin bir kaya sırtı üzerinde ata biner gibi oturulur. Dizlerle kaya iyice sıkıştırılır ve ayaklarda çapraz olarak ve bilekler keskin kenar üzerinde olacak şekilde baskı kuvvetlendirilir. Ellerle de karşıt baskı yapmak için, parmak uçları aşağı dönük olarak avuç kayaya yapıştırılır.

YARIKLARDA TIRMANIŞ

Yarıklarda tırmanışta, genellikle gövdenin bir bölümü yarığın içinde, bir bölümü de dışında bulunur. Yarıkların genişliğine ve durumuna göre tırmanış tekniği de değişir.

Yarıklarda tırmanmak için kullanılan tipik yöntem "sıkıştırmadır. Gövdenin el kol, bacak, diz, dirsek ve parmak gibi herhangi bir bölümü yarığın içine sokuşturularak sıkıştırma yapılabilir. Fakat diz ve dirsekleri sıkıştırmaktan kaçınmalıdır. Çünkü bunları yarıklarda sıkıştırmak çok acı verir ve geri çıkarmakta güçlük çekilebilir.

Tırmanırken yarıklarda sıkışıp kalmamaya dikkat etmeli ve olabildiği kadar yarığın dış kenarlarından yükselmeye çalışmalıdır. Çünkü buralarda çıkıntılar, tutamak ve basamaklar daha boldur. Ayaklar yarıklara sokulurken geri çıkarılabilmeleri gözetilerek pek fazla derine sokulmamalıdır. Paralel yarıklarda ayak yarığa sokulduktan sonra biraz döndürülerek, yarığın iki duvarını birbirinden ayırmak istiyormuşçasına bir karşıt baskı yapılarak ayak sıkıştırılır. Aynı zamanda bu iş ayak, bacak ve dizleri beraber sıkıştırarak da yapılabilir. Ayak ve dizle karşıt baskı yapılarak da sıkıştırma elde edilebilir. Gövde biraz döndürülerek sıkıştırmanın etkisi arttırılır.

Yarıkların daraldığı yerlerde ayağın burun kısmı ve yumruk kama gibi sıkıştırılabilir. Genişliği ayak boyundan daha az olan yarıklarda, ayak yan olarak yarığa sokulur ve döndürülerek ayakkabının burnu ve topuğu arasında sıkıştırma elde edilir. Daha dar yarıklarda ise yalnızca ayakkabının burnu yarığa sokularak ve hafif bir döndürme ile sıkıştırma elde edilir. Gövde yarığın tamamen dışında olacak şekilde tırmanış sürdürülür. Ayrıca yarığın iki yanında bulunan tutamaklardan da yararlanmaya çalışılır. Yarıklarda kolay ve güvenle yükselebilmek için sert ve sağlam tabanlı dağ ayakkabıları gerekir. Yumuşak tabanlı ayakkabılarla etkili bir sıkıştırma sağlanamaz.